συνέντευξη της αντιφασιστικής συνέλευσης πειραιά που δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 2017 στον γαλλικό αντιεξουσιαστικό ιστότοπο “le pressoir” και αναδημοσιεύτηκε στον αντιφασιστικό ιστότοπο “La Horde” και στο libcom (αγγλικά).
Ευχαριστούμε θερμά το σύντροφο Γ. για τη συνέντευξη και τη μετάφρασή της.
Παιδιά καλησπέρα, για αρχή θέλετε να μας παρουσιάσετε τη συλλογικοτητα σας, την αντιφασιστική συνέλευση πειραιά; Πότε ιδρύθηκε, σε ποια συγκυρία και με ποιους στόχους;
Η αντιφασιστική συνέλευση πειραιά ιδρύθηκε τον Νοέμβρη του 2013, μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα (Killah P) από το τάγμα εφόδου της Χ.Α. Ο στόχος μας ήταν να ανοίξουμε το θέμα του αντιφασισμού στην περιοχή του Πειραιά, μια περιοχή δύσκολη τη δεδομένη συγκυρία λόγω της χρόνιας ύπαρξης οργανωμένου πυρήνα της χρυσής αυγής αλλά και λόγω της ρατσιστικής μικροαστικής αντίληψης του μέσου πειραιώτη.
Παρότι η οργάνωσή μας γίνεται πάνω στο επιμέρους ζήτημα του αντιφασιστικού αγώνα, η συγκρότησή μας κινείται πάνω σε γενικές αντιεξουσιαστικές αρχές και πρακτικές. Οι συνελεύσεις μας είναι ανοιχτές (αν και μη ανακοινωμένες) και βασίζονται στην αυοοργάνωση και τη συνδιαμόρφωση. Πέρα από τον αντιφασισμό, ασχολούμαστε επίσης με τα εργατικά ζητήματα, την αλληλεγγύη στους μετανάστες και την αυτοοργανωμένη έκφραση και δημιουργία.
Επειδή είχαμε διαγνώσει πως το ζήτημα του αντιφασισμού δεν είναι μόνο ζήτημα αναχέτησης των φασιστικών ομάδων στο δρόμο αλλά και ζήτημα περιορισμού των κοινωνικών αντιλήψεων και ιδεολογιών που φέρουν (ρατσισμός, ομοφοβία, μισογυνισμός και μιλιταρισμός), η παρέμβασή μας στην περιοχή αφορούσε και την προπαγάνδα μέσω του λόγου, δηλαδή με αφίσες, προκηρύξεις και έντυπο δρόμου.
Παράλληλα, έχουμε διοργανώσει και μια σειρά πολιτιστικών γεγονότων στη γειτονιά, μουσικών και αθλητικών, με στόχο την από τα κάτω ανάταση της τοπικής αντικουλτούρας.
Στις 18 σεπτέμβρη του 2013 ο Π.Φυσσας δολοφονείται από φασίστες της Χρυσής Αυγής σε μια γειτονιά του Πειραιά. Με αφορμή αυτή τη δολοφονία το κράτος διώκει την ΧΑ ως εγκληματική οργάνωση και ηγέτικα της στελέχη μπήκαν φυλακή. Η ηγετική ομαδα της ΧΑ βγήκε εν τέλει απο τη φυλακη ενώ συνεχιζεται η δικη της οργάνωσης, πως αντιμετωπίζεται η δίκη από το αντιφά κίνημα;
Να ξεκινήσουμε λέγοντας πως για εμάς δεν υπάρχει ενιαίο «αντιφασιστικό κίνημα». Από την μία πλευρά υπάρχει η πλευρά του δημοκρατικού αντιφασισμού, που αρκείται στην υπεράσπιση της δημοκρατίας και του συντάγματος. Αυτή η πλευρά που συγκεντρώνει σύσσωμη την αριστερά, κυβερνητική και μη, θεωρεί πως η προσήλωση στη δίκη της Χ.Α. είναι το πρωτεύον αντιφασιστικό καθήκον σήμερα και συγκεντρώνει εκεί όλες τις δυνάμεις.
Από την άλλη, η σύγκρουση με τους φασίστες και τον κοινωνικό εκφασισμό σε καθημερινό επίπεδο είναι το κύριο μέλημα του αντιφασισμού από αντιεξουσιαστική σκοπιά. Παρότι ο αντιεξουσιαστικός χώρος είναι ονομοιογενής, με διαφορετικές ως και αντικρουώμενες απόψεις, είναι το μόνο κοινωνικό και πολιτικό κομμάτι που στάθηκε ανάχωμα στο φασισμό στους δρόμους και τις γειτονιές, αντιμετωπίζοντας την κρατική καταστολή σε βαθμό πολύ πιο έντονο από ότι οι φασίστες. Σα συνέλευση ανήκουμε σε αυτό το κομμάτι, γι αυτό και εκφράσαμε δημόσια την αντίθεσή μας στον αποπροσανατολισμό της δίκης και της αστικής δημοκρατίας.
Κομμάτι του αντιεξουσιαστικού χώρου ασχολήθηκε με τη δίκη και κατέθεσε όσα το αφορούσαν σε άμεσο επίπεδο, όπως η επίθεση στο αντιεξουσιαστικό στέκι αντίπνοια το 2008 και στον κοινωνικό χώρο Συνεργείο στην Ηλιούπολη το 2012, δηλώνοντας παρόλα αυτά πως ο αντιφασισμός είναι ζήτημα κοινωνικής σύγκρουσης και όχι δικαστικό.
Εν τέλει, η ΧΑ έχει ανασυγκροτηθεί αν και δεν είναι τόσο ισχυρή όσο πριν από 4 χρόνια, πως το εξηγείτε;
Παρότι η δίκη φαινομενικά «ζόρισε» τους φασίστες, στην πραγματικότητα τους δόθηκε όλος ο απαραίτητος χρόνος ώστε να ανασυγκροτηθούν. Τα ηγετικά στελέχη αποφυλακίστηκαν μετά από κάποιο διάστημα για να ακολουθήσουν οι πιο χαμηλόβαθμοι στην ιεραρχία, ενω οι τοπικοί πυρήνες τους διατηρήθηκαν σχεδόν ακέραιοι, πέρα από τη διαβόητη Τ.Ο. Νίκαιας (γειτονιά του Πειραιά) που στοχοποιήθηκε άμεσα για τη δολοφονία Φύσσα. Η κοινοβουλευτική τους ομάδα συμμετέχει κανονικά στις συνεδριάσεις της βουλής, αλλά και η εκπροσώπησή τους σε τοπικό επίπεδο (δήμοι – περιφέρειες) συνεχίζεται κανονικά.
Γενικά, αναφορικά με τους φασίστες, τι εικόνα έχετε για την κατάσταση στο δρόμο;
Οι φασιστικές επιθέσεις στο δρόμο έχουν περιοριστεί συγκριτικά με το προηγούμενο διάστημα, δεν έχουν όμως εκλείψει. Πρόσφατα είχαμε πολλές επιθέσεις σε μετανάστες στον Ασπρόπυργο, βιομηχανική πόλη στα δυτικά της Αττικής όπου οι φασίστες διατηρούν πυρήνα και γραφεία. Μέσα στη χρονιά είχαμε φασιστικές επιθέσεις σε κρατικά κέντρα «φιλοξενίας» προσφύγων, όπως στη Χίο. Επίσης οι φασίστες ασχολήθηκαν αρκετά με το ζήτημα της φοίτησης παιδιών προσφύγων σε σχολεία γύρω από τα κέντρα κράτησης, δημιουργόντας επεισόδια, όπως στο Ικόνιο Περάματος και στο Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης. Όλα αυτά βέβαια γίνονται πάντα με την ανοχή και τη στήριξη της αστυνομίας αλλά και διάφορων «αγανακτισμένων» φασιστικατοίκων.
Η δική μας εκτίμηση είναι πως οι φασίστες διατηρούν τις δυνάμεις τους μέχρι την τελική έκβαση της δίκης, ώστε να επακεκκινήσουν τα τάγματα εφόδου και να συνεχίσουν να επιτίθονται σε μετανάστες και αγωνιστές.
Τον άυγουστο του 2016 η κατάληψη στέγης μεταναστών “Νοταρά 26” δέχθηκε εμπρηστική επίθεση, θέλετε να μας πείτε λίγα λόγια για τις επιθέσεις σε καταλήψεις και στέκια το τελευταίο διάστημα;
Το τελευταίο διάστημα οι φασιστικές επιθέσεις σε αυτοδιαχειριζόμενους χώρους έχουν κοπάσει. Παρόλα αυτά πριν από λίγο καιρό μια φασιστική γκρούπα – παρακλάδι της ΧΑ είχε ξεκινήσει ένα μπαράζ εμπρηστικών επιθέσεων σε χώρους του κινήματος (αλλά και της αριστεράς) με μικρότερη ή μεγαλύτερη αποτυχία κάθε φορά. Μέσα σε αυτές τις επιθέσεις ήταν και αυτή στην κατάληψη της Νοταρά.
Γενικότερα βλέπουμε τις φασιστικές επιθέσεις στις καταλήψεις ως την άλλη πλευρά της κρατικής καταστολής. Όπου δηλαδή δε φτάνει το ένταλμα του εισαγγελέα, έρχεται και το «γκαζάκι» του φασίστα.
Δεδομένου ότι κόσμος που στήριζε ή στηρίζει τον Συριζα συμμετείχε σε αντιφασιστικές πρωτοβουλίες και δράσεις, πως επηρέασε το αντιφασιστικό κίνημα η άνοδος του Συριζα στην εξουσία τον Γενάρη του 2015;
Η λογική της ανάθεσης είναι αναπόσπαστο κομμάτι της κυρίαρχης ιδεολογίας στις δυτικές κοινωνίες. Το ευρύτερο κίνημα στην Ελλάδα ακόμα δεν έχει καταφέρει να σπάσει αυτή τη λογική. Πριν το 2012, όλοι νόμιζαν πως ο φασισμός είναι υπόθεση 30 γραφικών ξυρισμένων νεοναζί. Όσοι βίωσαν αποκλειστικά ως ψηφοφόροι τα τελευταία 5 χρόνια, πίστεψαν πως η άνοδος της αριστεράς στην εξουσία θα σημαίνει και περιορισμό της φασιστικής παρουσίας.
Γενικότερα, οι εκλογικές νίκες του σύριζα περιόρισαν κατά πολύ την παρουσία του κόσμου στο δρόμο και αυτό οφείλεται, πέρα από την απογοήτευση και την αδιαφορία, στην «ελπίδα» πως τα πράγματα θα πάνε προς το καλύτερο. Το κεφάλαιο και το κράτος βρήκαν έτσι τον καλύτερό τους σύμμαχο: την ανανεωμένη σοσιαλδημοκρατία που οδηγεί στην άμπωτη των κινημάτων.
Στις αρχές του 2016 χιλιάδες μετανάστριες και μετανάστες εφτασαν στον πειραιά απο τα νησιά του αιγαίου, πολλοί απο αυτους έμειναν στο λιμανι του πειραία για αρκετούς μήνες, πως αναπτύχθηκε η αλληλεγγύη και ποια ήταν η στάση του κράτους;
Η αλληλεγγύη, παρότι στην αρχή μαζική, δεν μπόρεσε να ξεφύγει από τα πλαίσια της αστικής φιλανθρωπίας. Χιλιάδες κόσμου έδειξαν να ενδιαφέρονται για τα άδεια στομάχια των μεταναστών. Σχεδόν όμως κανείς δεν έδειξε να βλέπει το ζήτημα συνολικότερα, κανείς δεν ενδιαφερόταν για τα δικαιώματα των προσφύγων, για την πολιτική τους νομιμοποίηση και την κοινωνική τους ενσωμάτωση από τα κάτω. Παρότι λοιπόν πολλοί άνθρωποι έδειξαν μια υλική υποστήριξη, η πολιτική υποστήριξη έμεινε σαν υπόθεση στα χέρια λιγοστών πολιτικοποιημένων αντιεξουσιαστών που δεν μπορούσαν καν να συμφωνήσουν στα βασικά.
Η αριστερή κυβέρνηση κατάφερε να ενσωματώσει τον μέσο πολίτη που έβλεπε φιλικά τους πρόσφυγες στα δικά της σχέδια. Όσο οι καθημερινοί άνθρωποι ήταν στο λιμάνι για να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στους πρόσφυγες, οι κυβερνώντες ήδη αποφάσιζαν την αποκέντρωση του λιμανιού και την μεταφορά των προσφύγων σε κέντρα διαμονής και διαλογής. Προωθήθηκε πολύ η λογική του διαχωρισμού πολιτικών προσφύγων και μεταναστών, κάτι που η κοινωνία ήταν έτοιμη να αποδεχτεί έτσι κι αλλιώς. Πολλοί μετανάστες κατέληξαν να απελαθούν, ενώ πολλοί είναι φυλακισμένοι σε κλειστά κέντρα κράτησης.
Η εμπλοκή των ΜΚΟ ήταν κεντρική στο ζήτημα. Οι ΜΚΟ που ανέλαβαν τους πρόσφυγες στο λιμάνι είναι οι ίδιες που αργότερα ανέλαβαν την εγκατάστασή τους στα κέντρα «φιλοξενίας», μαζί με τον ελληνικό στρατό. Επίσης πολύς κόσμος μη πολιτικοποιημένος που δραστηριοποιούταν στο λιμάνι άρχισε να αποτελεί στελεχικό προσωπικό των ΜΚΟ.
Το ζήτημα των μεταναστών και των προσφύγων, το λιμάνι του Πειραιά, οι ΜΚΟ και η εμπλοκή του στρατού είναι προφανώς θέματα που δεν μπορούμε να εξαντλήσουμε σε αυτή τη συνέντευξη, καθώς έχουν πολύ βάθος και για καιρό απασχόλησαν κεντρικά τη δημόσια σφαίρα.
Είδαμε μια προκύρηξη σας για την υπόθεση της Sanaa Taleb, ποια είναι η δράση σας όσον αφορά το κίνημα αλληλεγγύης σε μετανάστριες και μετανάστες; Έχετε μια εικόνα για την κατάσταση μέσα στα κέντρα κράτησης;
Κατά καιρούς έχουμε συμμετάσχει, από κοινού με άλλες ομάδες, σε κινητοποιήσεις ενάντια στα κέντρα κράτησης μεταναστών και μεταναστριών όπως αυτά της Αμυγδαλέζας και του Ελληνικού (όπου βρισκόταν φυλακισμένη και η Σαναα Ταλεμπ), ενώ το Δεκέμβρη του 2015 συνδιοργανώσαμε πορεία αλληλεγγύης στους μετανάστες στον Πειραιά, μαζί με συλλογικότητες από τις δυτικές γειτονιές της Αθήνας και του Πειραιά.
Η κατάσταση μέσα στα κέντρα κράτησης παραμένει εδώ και χρόνια η ίδια: στοιβαγμένοι άνθρωποι, χωρίς τη στοιχειώδη περίθαλψη, στο έλεος των δεσμοφυλάκων, περιμένοντας την απέλαση. Η αριστερά που προεκλογικά είχε δεσμευτεί για το κλείσιμο των κέντρων κράτησης, όχι μόνο δεν τα έκλεισε αλλά δημιούργησε και καινούρια.
Θα θέλατε να προσθέσετε κάτι;
Χαιρετισμούς σε όλους τους συντρόφους και τις συντρόφισσες του κινήματος στη Γαλλία, που τον τελευταίο χρόνο μας δίνουν πνοή μέσα από τους αγώνες τους. Η ανάδυση μαχητικών κινημάτων στις χώρες της κεντρικής Ευρώπης, ενάντια στην ακροδεξιά και τις ιδέες της, την εργασιακή αναδιάρθρωση και το καθεστώς έκτακτης ανάγκης είναι το μοναδικό εμπόδιο στην ολοκληρωτική επέλαση κεφαλαίου και κράτους πάνω στην εργατική τάξη.